7.2.4. Zasady dotyczące języków instytucji
Artykuł 290 Traktatu WE (obecnie artykuł 342 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej) oraz artykuł 190 Traktatu Euratom zobowiązują Radę, stanowiącą jednomyślnie, do określenia systemu językowego instytucji Wspólnoty „bez uszczerbku dla postanowień statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej”.
Na tej podstawie 15 kwietnia 1958 r. Rada przyjęła rozporządzenie nr 1 określające system językowy Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (rozporządzenie zmieniane kilkakrotnie przez różne akty przystąpienia).
Obecnie w instytucjach Unii Europejskiej używa się 24 języków urzędowych (zob. pkt 7.2.1).
Irlandzki
Do 31 grudnia 2006 r. język irlandzki nie był językiem roboczym instytucji wspólnotowych. Zgodnie z porozumieniem podpisanym w 1971 r. między Irlandią i Wspólnotą Europejską irlandzki został uznany za język wspólnotowy, jednakże tylko prawo pierwotne (traktaty i konwencje podpisane między państwami członkowskimi) miało być sporządzane w tym języku.
1 stycznia 2007 r. irlandzki uzyskał status pełnoprawnego języka urzędowego UE, przy czym zastosowano czasowe odstępstwo na okres pięciu lat, z możliwością przedłużenia [zob. rozporządzenie Rady (WE) nr 920/2005 z dnia 13 czerwca 2005 r. (Dz.U. L 156 z 18.6.2005, s. 3)], które stanowi, że „instytucje Unii Europejskiej nie mają obowiązku sporządzania wszystkich aktów prawnych w języku irlandzkim lub publikowania ich w tym języku w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej”, z wyjątkiem rozporządzeń przyjmowanych wspólnie przez Parlament Europejski i Radę. Obowiązywanie odstępstwa zostało przedłużone do 31 grudnia 2016 r. zgodnie z rozporządzeniem Rady (UE) nr 1257/2010 (Dz.U. L 343 z 29.12.2010, s. 5). Okres ten został przedłużony rozporządzeniem Rady (UE, Euratom) 2015/2264 (Dz.U. L 322 z 8.12.2015, s. 1). Odstępstwo dotyczące języka irlandzkiego przestało obowiązywać 1 stycznia 2022 r.
Wbrew powszechnemu użyciu te trzy terminy nie są synonimami.
irlandzki – celtycki język Irlandii
gaelicki – grupa języków celtyckich (irlandzki gaelicki i szkocki gaelicki) używanych przez mieszkańców Irlandii i Szkocji
galijski – zespół dialektów używanych przez starożytne ludy celtyckie (Galowie)
zamieszkujące Galię oraz część obecnej Hiszpanii
Język irlandzki jest pierwszym językiem urzędowym Irlandii, drugim jest język angielski.
Maltański
Czasowe odstępstwo od obowiązku sporządzania aktów prawnych w języku maltańskim i publikowania ich w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej zostało przyjęte przez Radę 1 maja 2004 r. Odstępstwo to miało być stosowane przez trzy lata, z możliwością przedłużenia na kolejny rok, do wszystkich aktów, z wyjątkiem rozporządzeń przyjętych wspólnie przez Parlament Europejski i Radę [zob. rozporządzenie Rady (WE) nr 930/2004 z dnia 1 maja 2004 r. (Dz.U. L 169 z 1.5.2004, s. 1)]. Rada postanowiła przerwać to odstępstwo w 2007 r., po upływie początkowego okresu trzech lat.
