UNIA EUROPEJSKA OSIĄGNĘŁA WIELE OD CZASU JEJ UTWORZENIA. OD PONAD PÓŁ WIEKU ZAPEWNIA POKÓJ, STABILNOŚĆ I DOBROBYT. PRZYCZYNIŁA SIĘ DO PODNIESIENIA POZIOMU ŻYCIA I WPROWADZIŁA NAJWIĘKSZY NA ŚWIECIE JEDNOLITY RYNEK ORAZ WSPÓLNĄ WALUTĘ – EURO. A WIĘC – CO DALEJ? TEN ROZDZIAŁ ZAWIERA WIĘCEJ INFORMACJI O TYM, W JAKI SPOSÓB UE RADZI SOBIE Z WYZWANIAMI WSPÓŁCZESNEGO ŚWIATA ORAZ JAKIE SĄ JEJ GŁÓWNE PRIORYTETY NA NADCHODZĄCE LATA.

CZYM ZAJMUJE SIĘ UE?

Żyjemy w czasach pełnych wyzwań. Zmiana klimatu, utrata różnorodności biologicznej i szkody w środowisku zagrażają Europie i światu. Jednocześnie nowe technologie cyfrowe zmieniają sposób, w jaki żyjemy, pracujemy i robimy interesy. Te nowe technologie cyfrowe przynoszą nowe możliwości, ale też wiążą się z nowymi zagrożeniami. Dodatkowo pandemia COVID-19 w latach 2020–2021 i inwazja Rosji na Ukrainę w 2022 r. wywróciły nasze życie do góry nogami. Pandemia pokazała nam, jak szybko świat może pogrążyć się w kryzysie i jak ważne jest, by UE była gotowa reagować na nowe wyzwania, a jednocześnie radzić sobie z tymi już istniejącymi.

Kiedy przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen obejmowała urząd w 2019 r., przedstawiła sześć kluczowych ambitnych celów dla Europy na najbliższe lata. Cele te są zróżnicowane – od przewodzenia transformacji w kierunku zdrowej planety i nowego cyfrowego świata po wzmocnienie roli UE jako światowego lidera. W odpowiedzi na pandemię UE wprowadziła plan odbudowy dla Europy, aby zagwarantować, że po zakończeniu kryzysu związanego z COVID-19 będzie ona bardziej ekologiczna, cyfrowa i odporna, a także zapewni wiele możliwości dla młodych ludzi. Ten plan odbudowy nosi nazwę NextGenerationEU. W niniejszym rozdziale opisano, co UE robi w każdym z obszarów priorytetowych, aby zrealizować ten plan.

Solidarność UE z Ukrainą

24 lutego 2022 r. Rosja rozpoczęła inwazję na dużą skalę i wojnę napastniczą przeciwko Ukrainie.

Unia Europejska szybko zareagowała na inwazję. 27 państw członkowskich wraz z krajami partnerskimi na całym świecie potępiło niczym niesprowokowaną i nieuzasadnioną wojnę napastniczą oraz podjęło szybkie i zdeterminowane działania, nakładając bardzo dotkliwe sankcje, aby odizolować gospodarkę rosyjską i znacznie nadwątlić zdolność tego kraju do finansowania wojny.

UE ściśle współpracowała również z krajami sąsiadującymi z Ukrainą, aby wesprzeć je w zapewnianiu ochrony osobom uciekającym przed inwazją.

W czerwcu 2022 r. Ukrainie przyznano status kraju kandydującego, co dało temu krajowi perspektywę członkostwa w UE.

Pomoc osobom uciekającym z Ukrainy

Wielu Ukraińców uciekło ze swojego kraju, aby szukać schronienia w krajach UE. UE udzieliła im szerokiego wsparcia, począwszy od pomocy na granicy, systemów opieki zdrowotnej, ochrony dzieci, dostępu do edukacji, zatrudnienia, opieki medycznej i mieszkań.

Dowiedz się więcej o krajach UE przyjmujących osoby uciekające z Ukrainy.

Europejski Zielony Ład

Zmiana klimatu jest jednym z największych wyzwań stojących obecnie przed ludzkością. Spośród 8 mln gatunków żyjących na naszej planecie 1 mln jest zagrożony wyginięciem. Możemy zaobserwować postępujące zanieczyszczanie i dewastację lasów i oceanów. Nie jest zaskoczeniem, że młodzi ludzie, zaniepokojeni stanem planety, którą odziedziczą, przewodzą wezwaniom do wzmożonych działań na rzecz klimatu.

Unia przewodzi globalnym działaniom na rzecz walki ze zmianą klimatu. Odegrała ona kluczową rolę w doprowadzeniu do zawarcia w 2015 r. przełomowego globalnego porozumienia klimatycznego z Paryża. UE jest obecnie zdeterminowana, aby do 2050 r. stać się pierwszym na świecie kontynentem neutralnym klimatycznie – na którym nie produkujemy więcej gazów cieplarnianych, niż nasze ekosystemy mogą naturalnie wchłonąć.

Europejski Zielony Ład to unijny plan działania na rzecz osiągnięcia tego celu i przekształcenia UE w nowoczesną, zasobooszczędną i konkurencyjną gospodarkę. Będzie to oznaczało m.in. ambitne ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, inwestycje w zielone technologie i ochronę naszego środowiska naturalnego. Będzie to również oznaczało zajęcie się nieuniknionymi konsekwencjami zmiany klimatu.

Umiejętności w erze cyfrowej

Umiejętności cyfrowe są niezwykle ważne w nauce i pracy. Zasadnicze znaczenie ma również dostęp do coraz większej liczby usług publicznych online – od otwarcia rachunku bankowego po ubieganie się o studia za granicą. Obecnie jednak ponad jedna piąta młodych ludzi nie posiada podstawowych umiejętności cyfrowych. Chociaż odpowiedzialność za kształcenie i szkolenie spoczywa na poszczególnych państwach UE, Unia zapewnia wsparcie w tej dziedzinie. Wspiera ona państwa UE, inwestując w takie programy, jak europejski program na rzecz umiejętności oraz Plan działania w dziedzinie edukacji cyfrowej, aby szkolić Europejczyków i poszerzać unijną pulę talentów.

Komisja Europejska prowadzi wiele różnych projektów mających na celu pomoc państwom UE w podnoszeniu poziomu umiejętności cyfrowych. Obejmują one coroczny Europejski Tydzień Kodowania oraz staże „Cyfrowe możliwości”, które dają studentom szkół wyższych możliwość zdobycia praktycznego doświadczenia zawodowego w obszarach cyfrowych wymaganych na rynku pracy.

Odkryj świat możliwości cyfrowych, korzystając z cyfrowych komiksów: europa.eu/!XFDgkW.

CZY WIECIE, ŻE ...?

Według tablicy wyników dotyczącej kobiet w sektorze cyfrowym z 2021 r. tylko 19 proc. specjalistów w dziedzinie ICT w UE to kobiety. UE podejmuje działania mające na celu zwiększenie udziału kobiet w sektorze cyfrowym poprzez kwestionowanie stereotypów, promowanie kształcenia i szkolenia w zakresie umiejętności cyfrowych oraz zachęcanie większej liczby przedsiębiorczyń do aktywności w tym sektorze.

Budowanie zaufania do technologii

Sztuczna inteligencja może pomóc nam na wiele sposobów, na przykład dzięki dokładniejszej diagnozie medycznej i minimalizowaniu wpływu rolnictwa na środowisko. Niektórzy obawiają się jednak, że ich praca może być zagrożona przez sztuczną inteligencję, lub zastanawiają się, czy można ufać tej technologii. Aby rozwiać te obawy, Komisja zaproponowała nowe przepisy, które mają zagwarantować, że systemy sztucznej inteligencji stosowane w UE będą bezpieczne, przejrzyste, etyczne, bezstronne i kontrolowane przez człowieka.

Silniejsza pozycja Europy na świecie

Unię Europejską zamieszkuje ok. 447 mln osób, co sprawia, że jest ona trzecim obszarem na świecie pod względem liczby ludności po Chinach i Indiach oraz odgrywa ważną rolę na arenie międzynarodowej. Funkcjonując jako jednolity rynek obejmujący 27 państw, UE jest największym blokiem handlowym na świecie. Międzynarodowe umowy handlowe zapewniają Europie i jej partnerom wyższy wzrost gospodarczy. Pomagają one również w upowszechnianiu europejskich zasad i wartości, takich jak demokracja, prawa człowieka, prawa socjalne i walka ze zmianą klimatu.

Relacje UE z zagranicą opierają się na zasadzie solidarności i współpracy. Wyzwania, takie jak zmiana klimatu, brutalny ekstremizm, handel ludźmi i migracja nieregulowana, nie znają granic, a skrajne ubóstwo można zwalczać jedynie w drodze współpracy z krajami rozwijającymi się.

UE dąży do uczynienia świata bezpieczniejszym miejscem, w którym przestrzega się prawa, a ludzi traktuje się sprawiedliwie. W swoich działaniach zewnętrznych Unia kieruje się zasadami, dzięki którym sama powstała i się rozwinęła, takimi jak pokój, demokracja, praworządność, prawa człowieka i podstawowe wolności. UE dąży do wzmocnienia partnerstw z bezpośrednimi sąsiadami Unii na wschodzie – w szczególności z Bałkanami Zachodnimi – jak również z krajami bardziej oddalonymi (szczegółowe informacje na temat krajów kandydujących do członkostwa w UE przedstawiono w rozdziale 1 „Czym jest Unia Europejska?”).

CZY WIECIE, ŻE ...?

UE zawarła ponad 45 umów handlowych z prawie 80 partnerami na całym świecie. W 2020 r. UE zawarła nowe porozumienie handlowe z Meksykiem. Weszła też w życie umowa handlowa zawarta z Wietnamem.

Po opuszczeniu przez Wielką Brytanię Unii Europejskiej 31 stycznia 2020 r. UE i Wielka Brytania podpisały 30 grudnia 2020 r. umowę o handlu i współpracy między UE a Zjednoczonym Królestwem.

UE zacieśnia i pogłębia współpracę z Afryką. Zaproponowała szereg partnerstw opartych na wspólnych interesach i wartościach, koncentrujących się na istotnych obszarach, takich jak transformacja ekologiczna, transformacja cyfrowa, migracja i mobilność.

Promowanie naszego europejskiego stylu życia

Unia Europejska jest czymś więcej niż jednolitym rynkiem towarów i usług. Jest to unia ludzi, którzy podzielają wspólne wartości. Wartości te zapisano w traktatach UE oraz w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, które gwarantują prawa ludziom mieszkającym w UE. Wartości te, w tym demokracja i praworządność, są fundamentem naszych społeczeństw. Przykładowo demokracja nie może działać sprawnie bez niezależnych sądów gwarantujących ochronę praw podstawowych i swobód obywatelskich, ani też bez aktywnego społeczeństwa obywatelskiego i wolnych mediów.

Europejski styl życia ma charakter integracyjny, co oznacza, że nikogo nie należy pomijać. Każda osoba mieszkająca w UE powinna mieć możliwość rozwijania się, uczestniczenia w życiu społecznym i pełnienia ról przywódczych bez względu na różnice wynikające z płci, pochodzenia rasowego lub etnicznego, religii lub przekonań, niepełnosprawności, wieku lub orientacji seksualnej. Komisja Europejska realizuje politykę i działania ukierunkowane na zwalczanie dyskryminacji i stereotypów, które są nadal zbyt powszechne w społeczeństwie.

Opierając się na doświadczeniach wyniesionych z pandemii koronawirusa, UE pracuje nad tym, aby mogła skuteczniej reagować na kryzysy zdrowotne, podejmując jednocześnie działania na rzecz poprawy wszystkich aspektów zdrowia obywateli.

Ochrona zdrowia Europejczyków

UE pracuje nad tym, by jej kraje przygotowywały się do kryzysów zdrowotnych i wspólnie na nie reagowały, a także by środki medyczne były dostępne i przystępne cenowo. Pracuje również nad poprawą profilaktyki, leczenia i opieki po leczeniu onkologicznym w przypadku chorób takich jak nowotwory. Dzięki tym działaniom – które leżą u podstaw Europejskiej Unii Zdrowotnej – UE będzie w stanie lepiej zapobiegać przyszłym pandemiom i lepiej je zwalczać, wzmocni europejskie systemy opieki zdrowotnej i będzie lepiej chronić zdrowie obywateli.

Nowy impuls dla demokracji europejskiej

Demokracja jest fundamentem Unii Europejskiej. W zdrowym i sprawnie działającym systemie demokratycznym obywatele mogą swobodnie wyrażać swoje poglądy, wybierać przywódców politycznych lub sami nimi zostać, a także decydować o swojej przyszłości.

Ostatnie lata pokazały odnowę społecznego zaangażowania politycznego i zwiększoną frekwencję w wyborach. Jednak podobnie jak w wielu miejscach na świecie demokracja w UE i w państwach UE napotyka wyzwania. Wyzwania te obejmują rosnący w siłę ekstremizm i ingerencje w przebieg wyborów, jak również zagrożenia dla dziennikarstwa i poczucie, że rośnie dystans między obywatelami a wybieranymi przez nich przedstawicielami.

UE pragnie wzmocnić procesy demokratyczne i zachęca obywateli do angażowania się w kształtowanie swojej przyszłości w UE. Pracuje również nad tym, aby jej własne struktury były bardziej przejrzyste i demokratyczne.

Dowiedz się więcej o tym, w jaki sposób możesz się zaangażować i wyrazić swoją opinię w części „Wasz głos w procesie decyzyjnym UE”.

 

Jak wzmocnić demokrację w UE?

U podstaw planu Komisji Europejskiej mającego na celu wzmocnienie demokracji UE leżą prawa i wolności jednostki oraz przejrzystość i odpowiedzialność. Koncentruje się on na działaniach mających na celu promowanie wolnych i uczciwych wyborów, wspieranie wolnych i niezależnych mediów oraz zwalczanie dezinformacji. Unia Europejska i państwa UE coraz aktywniej przeciwdziałają próbom wykorzystywania kryzysów, takich jak pandemia COVID-19, jak również próbom szerzenia propagandy lub nienawiści. Jednym ze sposobów, w jaki to robią, jest wykrywanie i ujawnianie dezinformacji oraz współpraca z platformami internetowymi w celu ograniczenia rozprzestrzeniania się nieprawdziwych informacji.

CZY WIECIE, ŻE ...?

73 proc. dziennikarek na całym świecie doświadczyło w trakcie swojej pracy przemocy w internecie (badanie UNESCO/ICEF, 2020).

Dajemy dzieciom głos

Każde dziecko w Europie – i wszędzie indziej – powinno mieć takie same prawa i nie powinno doświadczać dyskryminacji ani zastraszania. Pierwsza w historii strategia UE na rzecz praw dziecka ma na celu zapewnienie ochrony i wsparcia wszystkim dzieciom (osobom młodym poniżej 18 roku życia) bez względu na ich pochodzenie, status społeczny czy miejsce zamieszkania. Zakłada działania w kilku obszarach, w tym dotyczących prawa dzieci do życia bez przemocy i do bezpieczeństwa w internecie. Jednocześnie UE pracuje nad przerwaniem wielopokoleniowych cyklów ubóstwa i marginalizacji. Nowa europejska gwarancja dla dzieci ma na celu zapewnienie dzieciom zagrożonym ubóstwem lub wykluczeniem społecznym dostępu do zdrowych posiłków, edukacji, opieki zdrowotnej i odpowiednich warunków mieszkaniowych.