9.5. Struktura administracyjna Unii Europejskiej: oficjalne nazwy i porządek ich wymieniania
9.5.1. Instytucje i organy
Instytucje i organy należy wymieniać według porządku protokolarnego.
Poniższa lista obejmuje oficjalne nazwy, ustawione według porządku protokolarnego, od 1 grudnia 2009 r. (wejście w życie Traktatu z Lizbony). Tabela zamieszczona dalej przedstawia różne formy zapisu nazw w zależności od rodzaju publikacji, jak również odpowiednie skróty i siedziby.
Zob. również: załącznik A9 – Instytucje, organy, służby międzyinstytucjonalne i jednostki organizacyjne: lista wielojęzyczna
a) Instytucje
—
—
Rada Europejska
•
Przewodniczący Rady Europejskiej
—
—
—
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
•
Trybunał Sprawiedliwości
•
Sąd
Uwaga:
Sąd do spraw Służby Publicznej zakończył działalność 1 września 2016 r. po powierzeniu swych właściwości Sądowi.
—
—
b) Organ ds. polityki zewnętrznej
—
Europejska Służba Działań Zewnętrznych
•
Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa
Trzy rodzaje rad i ich nazwy
W Unii Europejskiej
Szefowie państw lub rządów (prezydenci lub premierzy) oraz przewodniczący Komisji Europejskiej spotykają się zasadniczo cztery razy do roku. Spotkania Rady Europejskiej znane są również pod nazwą „szczytów”. Rada Europejska określa główne kierunki polityki Unii Europejskiej.
Ministrowie państw członkowskich spotykają się regularnie w ramach Rady Unii Europejskiej. W zależności od przedmiotu obrad każde państwo reprezentowane jest przez ministra odpowiedzialnego za daną dziedzinę. Jest to główny organ decyzyjny Unii, który przyjmuje dużą część aktów prawa unijnego.
Poza Unią Europejską
Rada Europy jest organizacją międzynarodową, a nie instytucją europejską.
c) Organy doradcze
d) Inne organy
—
—
—
—
| INSTYTUCJE I ORGANY – Różne formy zapisu | |||
|---|---|---|---|
| Pełna nazwa | Krótka nazwa (1) | Skrót | Siedziba |
| Parlament Europejski | Parlament | PE | Strasburg (2) |
| Rada Europejska | — | — | Bruksela |
| Rada Unii Europejskiej | Rada
Uwaga:
W mowie potocznej: —
Rada Ministrów (w znaczeniu ogólnym)
—
Rada ds. […] (w poszczególnych konfiguracjach, np. Rada ds. Rolnictwa) |
— | Bruksela |
| Komisja Europejska | Komisja | — | Bruksela (3) |
| Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (instytucja) |
Trybunał Sprawiedliwości | — | Luksemburg |
|
•
Trybunał Sprawiedliwości (instancja) |
Trybunał | — | Luksemburg |
|
•
Sąd |
— | — | Luksemburg |
| Europejski Bank Centralny | Bank | EBC | Frankfurt nad Menem |
| Europejski Trybunał Obrachunkowy (4) |
Trybunał Obrachunkowy | — | Luksemburg |
| w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej: Trybunał Obrachunkowy | |||
| Europejska Służba Działań Zewnętrznych | — | ESDZ | Bruksela |
| Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny | Komitet | EKES (5) | Bruksela |
| Europejski Komitet Regionów (6) | Komitet | KR | Bruksela |
| w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, seria L: Komitet Regionów | |||
| Europejski Bank Inwestycyjny | Bank | EBI | Luksemburg |
| Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich | Rzecznik | — | Strasburg (7) |
| Europejski Inspektor Ochrony Danych | Inspektor | EIOD | Bruksela |
| Europejska Rada Ochrony Danych | Rada | EROD | Bruksela |
(1)
Formy skróconej należy używać tylko wówczas, gdy nie ma niebezpieczeństwa
pomyłki (głównie w wypadku „Trybunału” czy „Komitetu”). Przy pierwszej
wzmiance należy zawsze podać nazwę w pełnym brzmieniu.
(2)
Siedziba Parlamentu znajduje się w Strasburgu. Sesje dodatkowe organizowane są w Brukseli. Sekretariat mieści się w Luksemburgu.
(3)
Siedziba Komisji znajduje się w Brukseli, jednak niektóre dyrekcje i służby mieszczą się w Luksemburgu.
(4)
„Europejski Trybunał Obrachunkowy” jest nazwą stosowaną powszechnie.
Jednakże oficjalna nazwa używana w tekstach o charakterze ustawodawczym to „Trybunał
Obrachunkowy Unii Europejskiej” (do 30 listopada 2009 r.: „Trybunał
Obrachunkowy Wspólnot Europejskich”), choć formę tę spotyka się niezwykle rzadko
w tekstach innego typu. W Dzienniku Urzędowym stosuje się formę krótką –
„Trybunał Obrachunkowy”.
(5)
Nie należy używać formy skróconej „Komitet Ekonomiczno-Społeczny” ani skrótu „KES”.
(6)
„Europejski Komitet Regionów” jest nazwą powszechnie stosowaną. W tekstach czysto prawnych i w Dzienniku Urzędowym, seria L, należy posługiwać się oficjalną nazwą „Komitet Regionów”. Skrót pozostaje bez zmian (na wniosek Komitetu).
(7)
Siedziba Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich mieści
się w tym samym miejscu co siedziba Parlamentu Europejskiego. |
|||
9.5.2. Służby międzyinstytucjonalne
Służby międzyinstytucjonalne są przyłączone pod względem administracyjnym do Komisji Europejskiej (zob. również pkt 9.6).
| Nazwa | Krótka nazwa | Skrót | Siedziba | Akt podstawowy (akt ustanawiający) (a) |
|---|---|---|---|---|
| Europejski Urząd Doboru Kadr (1) | Urząd Doboru Kadr | EPSO (*) | Bruksela | Dz.U. L 197 z 26.7.2002, s. 53 |
•
Szkoła Administracji
|
•
EUSA (*)
|
|||
| Urząd Publikacji Unii Europejskiej (3) | Urząd Publikacji | OP (*) | Luksemburg | Dz.U. L 168 z 30.6.2009, s. 41 (Dz.U. 152 z 13.7.1967, s. 18) |
| zespół reagowania na incydenty komputerowe w instytucjach, organach i agencjach UE | zespół reagowania na incydenty komputerowe | CERT-EU | Bruksela | Dz.U. L 6 z 11.1.2017, s. 40 |
(a)
Aktem odniesienia jest zasadniczo akt o ustanowieniu danej agencji. Jeżeli akt o ustanowieniu agencji przekształcono lub sporządzono jego wersję jednolitą albo uchylono go i zastąpiono nowym aktem, ten zmieniony akt prawny staje się nowym aktem podstawowym (a pierwotny akt o ustanowieniu agencji podawany jest w nawiasach jako dane historyczne).
(*)
Taki sam skrót we wszystkich językach.
(1)
Nazwa zwyczajowa.
(2)
Przyłączona pod względem administracyjnym do Europejskiego Urzędu Doboru
Kadr.
(3)
Do 30 czerwca 2009 r.: „Urząd Oficjalnych Publikacji Wspólnot
Europejskich”. |
||||
9.5.3. Zdecentralizowane jednostki organizacyjne (agencje)
Zdecentralizowane jednostki organizacyjne (agencje) powoływane są na mocy konkretnego aktu prawnego w celu realizacji ściśle określonego zadania.
Zasadniczo wymienia się je w kolejności alfabetycznej języka, w którym wydawana jest dana publikacja.
| Nazwa | Skrót | Siedziba | Akt podstawowy (akt ustanawiający) (a) |
Zmiany (b) |
|---|---|---|---|---|
| Agencja Kolejowa Unii Europejskiej | ERA | Lille, Valenciennes | Dz.U. L 138 z 26.5.2016, s. 1 (DZ.U. L 164 z 30.4.2004, s. 1) |
|
| Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej | FRA (*) | Wiedeń | Dz.U. L 53 z 22.2.2007, s. 1 | |
| Agencja Unii Europejskiej ds. Azylu | AUEA | Malta | Dz.U. L 468 z 30.12.2021, s. 1 | |
| Agencja Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego | EASA | Kolonia | Dz.U. L 212 z 22.8.2018, s. 1 (Dz.U. L 240 z 7.9.2002, s. 1) |
|
| Agencja Unii Europejskiej ds. Cyberbezpieczeństwa | ENISA (*) | Heraklion | Dz.U. L 151 z 7.6.2019, s. 15 (Dz.U. L 77 z 13.3.2004, s. 1) |
|
| Agencja Unii Europejskiej ds. Programu Kosmicznego | EUSPA | Praga | Dz.U. L 170 z 12.5.2021, s. 69 | |
| Agencja Unii Europejskiej ds. Szkolenia w Dziedzinie Ścigania | CEPOL | Budapeszt | Dz.U. 319 z 4.12.2015, s. 1 (Dz.U. L 256 z 1.10.2005, s. 63) |
|
| Agencja Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki | ACER (*) | Lublana | Dz.U. L 158 z 14.6.2019, s. 22 (Dz.U. L 211 z 14.8.2009, s. 1) |
|
| Agencja Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Ścigania | Europol (*) | Haga | Dz.U. L 135 z 24.5.2016, s. 53 (Dz.U. C 316 z 27.11.1995, s. 1) |
|
| Agencja Unii Europejskiej ds. Współpracy Wymiarów Sprawiedliwości w Sprawach Karnych | Eurojust | Haga | Dz.U. L 295 z 21.11.2018, s. 138 (Dz.U. L 63 z 6.3.2002, s. 1) |
|
| Agencja Unii Europejskiej ds. Zarządzania Operacyjnego Wielkoskalowymi Systemami Informatycznymi w Przestrzeni Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości | eu-LISA (*) | Tallinn | Dz.U. L 295 z 21.11.2018, s. 99 (Dz.U. L 286 z 1.11.2011, s. 1) |
|
| Agencja Wsparcia BEREC (krótka nazwa: Urząd BEREC) |
— | Ryga | Dz.U. L 321 z 17.12.2018, s. 1 (Dz.U. L 337 z 18.12.2009, s. 1) |
|
| Centrum Tłumaczeń dla Organów Unii Europejskiej | CdT (*) | Luksemburg | Dz.U. L 314 z 7.12.1994, s. 1 | Zmiany w pisowni |
| Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy | EU-OSHA (*) | Bilbao | Dz.U. L 30 z 31.1.2019, s. 58 (Dz.U. L 216 z 20.8.1994, s. 1) |
|
| Europejska Agencja Chemikaliów | ECHA (*) | Helsinki | (Dz.U. L 396 z 30.12.2006, s. 1) | Sprostowanie: Dz.U. L 136 z 29.5.2007, s. 3 |
| Europejska Agencja Bezpieczeństwa Morskiego | EMSA | Lizbona | Dz.U. L 208 z 5.8.2002, s. 1 | Sprostowanie: Dz.U. L 230 z 24.8.2006, s. 12 |
| Europejska Agencja Kontroli Rybołówstwa | EFCA | Vigo | Dz.U.
L 83 z 25.3.2018, s. 18 (Dz.U. L 128 z 21.5.2005, s. 1) |
|
| Europejska Agencja Leków | EMA (*) | Amsterdam | Dz.U. L 136 z 30.4.2004, s. 1 | Akt zmieniający (siedziba): Dz.U. L 291 z 16.11.2018, s. 3 |
| Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej | Frontex (*) | Warszawa | Dz.U. L 295 z 14.11.2019, s. 1 (Dz.U. L 349 z 25.11.2004, s. 1) |
|
| Europejska Agencja Środowiska | EEA | Kopenhaga | Dz.U. L 126 z 21.5.2009, s. 13 | |
| Europejska Fundacja Kształcenia | ETF (*) | Turyn | Dz.U. L 354 z 31.12.2008, s. 82 (Dz.U. L 131 z 23.5.1990, s. 1) |
|
| Europejska Fundacja na rzecz Poprawy Warunków Życia i Pracy | Eurofound (*) | Dublin | Dz.U. L 30 z 31.1.2019, s. 74 (Dz.U. L 139 z 30.5.1975, s. 1) |
|
| Europejska Rada Ochrony Danych | — | Bruksela | Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1 | Zmiany w pisowni |
| Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn | EIGE (*) | Wilno | Dz.U. L 403 z 30.12.2006, s. 9 | |
| Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności | EFSA (*) | Parma | Dz.U. L 31 z 1.2.2002, s. 1 | |
| Europejski Urząd ds. Pracy | — | Bratysława | Dz.U. L 186 z 11.7.2019, s. 21 | Ustanowienie: 31.7.2019 |
| Europejski Urząd Nadzoru Bankowego | EUNB | Paryż | Dz. u. L 331 z 15.12.2010, s. 12 | Akt zmieniający (siedziba): Dz.U. L 291 z 16.11.2018, s. 1 |
| Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych | ESMA | Paryż | Dz. u. L 331 z 15.12.2010, s. 84 | |
| Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych | EIOPA | Frankfurt nad Menem | Dz. u. L 331 z 15.12.2010, s. 48 | |
| Europejskie Centrum Kompetencji Przemysłowych, Technologicznych i Badawczych w dziedzinie Cyberbezpieczeństwa | Bukareszt | Dz.U. L 202 z 8.6.2021, s. 1 | ||
| Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób | ECDC (*) | Sztokholm | Dz.U. L 142 z 30.4.2004, s. 1 | |
| Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii | EMCDDA | Lizbona | Dz.U.
L 376 z 27.12.2006, s. 1 (Dz.U. L 36 z 12.2.1993, s. 1) |
|
| Europejskie Centrum Rozwoju Kształcenia Zawodowego | Cedefop (*) | Saloniki | Dz.U. L 30 z 31.1.2019, s. 90 (Dz.U. L 39 z 13.2.1975, s. 1) |
|
| Jednolita Rada ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji | SRB | Bruksela | Dz.U. L 225 z 30.7.2014, s. 1 | |
| Prokuratura Europejska | — | Luksemburg | Dz.U. L 283 z 31.10.2017, s. 1 | |
| Urząd ds. Europejskich Partii Politycznych i Europejskich Fundacji Politycznych | — | Bruksela | Dz.U. L 317 z 4.11.2014, s. 1 | |
| EUIPO | Alicante | Dz.U. L 154 z 16.6.2017, s. 1 (Dz.U. L 11 z 14.1.1994, s. 1) |
||
| Wspólnotowy Urząd Ochrony Odmian Roślin | CPVO | Angers | Dz.U. L 227 z 1.9.1994, s. 1 | Akt zmieniający w przygotowaniu |
| Przyjęta zmiana | ||||
| — | — | — | ||
| W fazie planowania Kilka planowanych lub będących już w toku procedur może skutkować zmianą nazwy niektórych agencji. |
||||
| Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii Wniosek: Agencja Unii Europejskiej ds. Narkotyków |
EMCDDA Wniosek: EUDA |
Procedura: COM(2022) 18 – 2022/9 (COD) | ||
| Wspólnotowy Urząd Ochrony Odmian Roślin Wniosek: Europejska Agencja ds. Odmian Roślin |
CPVO Wniosek: (?) |
Procedura: COM(2013) 262 — 2013/0137 (COD) należy monitorować (PE zwrócił się do Komisji o wycofanie jej wniosku i przedstawienie nowego) |
||
| Na etapie planowania (nowe agencje) | ||||
| Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy i Finansowaniu Terroryzmu | AMLA | Procedura: COM(2021) 421 – 2021/240 (COD) | ||
(a)
Aktem odniesienia jest zasadniczo akt o ustanowieniu danej agencji. Jeżeli akt o ustanowieniu agencji przekształcono lub sporządzono jego wersję jednolitą albo uchylono go i zastąpiono nowym aktem, ten zmieniony akt prawny staje się nowym aktem podstawowym (a pierwotny akt o ustanowieniu agencji podawany jest w nawiasach jako dane historyczne).
(b)
Zmiany mogą mieć następującą postać: —
sprostowanie, akt zmieniający (lub inny rodzaj aktu prawnego): zmiany w akcie podstawowym dotyczące nazwy, skrótu lub siedziby;
—
zmiany w pisowni: w odniesieniu do danej jednostki pisownia stosowana w rozporządzeniu podstawowym została zmieniona w celu dostosowania jej do międzyinstytucjonalnych konwencji w zakresie pisowni, w szczególności zasad dotyczących użycia małych i wielkich liter (za zgodą prawników lingwistów Rady, sprostowanie nie jest konieczne). (*)
Taki sam skrót we wszystkich językach..
Uwaga:
Zob. również decyzja 2004/97/WE, Euratom z dnia 13 grudnia 2003 r. w sprawie lokalizacji siedzib niektórych urzędów i agencji Unii Europejskiej
(Dz.U. L 29 z 3.2.2004, s. 15). |
||||
Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa
| Nazwa | Skrót | Siedziba | Akt podstawowy (akt ustanawiający) (a) |
|---|---|---|---|
| Centrum Satelitarne Unii Europejskiej | Satcen | Torrejón de Ardoz | Dz.U.
L 188 z 27.6.2014, s. 73 (Dz.U. L 200 z 25.7.2001, s. 5) |
| Europejska Agencja Obrony | EDA | Bruksela | Dz.U.
L 266 z 13.10.2015, s. 55 (Dz.U. L 245 z 17.7.2004, s. 17) |
| Instytut Unii Europejskiej Studiów nad Bezpieczeństwem | IUESB | Paryż | Dz.U.
L 41 z 12.2.2014, s. 13 (Dz.U. L 200 z 25.7.2001, s. 1) |
9.5.4. Agencje wykonawcze
Agencje wykonawcze to organy posiadające osobowość prawną, ustanowione zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 58/2003 (Dz.U. L 11 z 16.1.2003) w celu powierzenia im określonych zadań w zakresie zarządzania określonymi programami Unii Europejskiej. Powołuje się je na czas określony.
| Nazwa | Skrót | Siedziba | Akt podstawowy (+ sprostowanie lub akt zmieniający) |
|---|---|---|---|
| Agencja Wykonawcza Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych | ERCEA (*) | Bruksela | Dz.U. L 50 z 15.2.2021, s. 9 |
| Europejska Agencja Wykonawcza ds. Badań Naukowych | REA (*) | Bruksela | Dz.U. L 50 z 15.2.2021, s. 9 |
| Europejska Agencja Wykonawcza ds. Edukacji i Kultury | EACEA (*) | Bruksela | Dz.U. L 50 z 15.2.2021, s. 9 |
| Europejska Agencja Wykonawcza ds. Klimatu, Infrastruktury i Środowiska | CINEA (*) | Bruksela | Dz.U. L 50 z 15.2.2021, s. 9 |
| Europejska Agencja Wykonawcza ds. Zdrowia i Cyfryzacji | HADEA (*) | Bruksela | Dz.U. L 50 z 15.2.2021, s. 9 |
| Agencja Wykonawcza Europejskiej Rady ds. Innowacji i ds. MŚP | Eismea (*) | Bruksela | Dz.U. L 50 z 15.2.2021, s. 9 (Dz.U. L 120 z 8.4.2021, s. 17) |
(*)
Taki sam skrót we wszystkich językach. |
|||
9.5.5. Agencje i organy Euratomu
Działalność agencji i organów Euratomu pomaga w realizacji celów zapisanych w Traktacie ustanawiającym Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Euratom).
| Nazwa | Skrót | Siedziba | Akt podstawowy |
|---|---|---|---|
| Agencja Dostaw Euratomu | — | Luksemburg | Dz.U. L 41 z 15.2.2008, s. 15 |
| Wspólne Przedsięwzięcie „Fusion for Energy” (1) | F4E (*) | Barcelona | Dz.U. L 90 z 30.3.2007, s. 58 |
