• Strona główna
• Zawartość
• Co nowego
• Indeks
• Przydatne linki
• Wersja PDF

4.4. Identyfikatory nadawane przez Urząd Publikacji

Od 2001 r. Urząd Publikacji działa jako oficjalna agencja odpowiedzialna za nadawanie publikacjom, których autorem są instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii Europej­skiej, następujących identyfikatorów: ISBN (międzynarodowy znormalizowany numer książki), ISSN (międzynarodowy znormalizowany numer wydawnictw ciągłych) i DOI (cyfrowy identyfikator dokumentu elektronicznego). Międzynarodowe identyfikatory służą do jednoznacznej identyfikacji danego tytułu, wprowadzając go do światowego systemu informacji. Poszczególnym publikacjom (książkom, broszurom, plakatom itd.) na każdym nośniku (papierowym, elektronicznym, płytom CD lub DVD itd.) nadaje się również identyfikator wewnętrzny (numer katalogowy).

Aby otrzymać identyfikator, służby autora muszą złożyć w Urzędzie Publikacji dwa egzemplarze danej publikacji oraz dostarczyć jej wersję elektroniczną (w formacie PDF).

Urząd nadaje identyfikatory automatycznie po otrzymaniu każdego wniosku o publikację.

4.4.1. Międzynarodowy znormalizowany numer książki (ISBN)

Każdemu wydawnictwu zwartemu (zob. pkt 4.3.1) Urząd Publikacji nadaje międzynarodowy znormalizowany numer książki (ISBN).

Nadanie numeru ISBN nie pociąga za sobą żadnej ochrony prawnej ani ochrony praw autorskich.

Numer ISBN raz nadany wydawnictwu zwartemu nie może być zmieniany, zastępowany ani użyty ponownie.

Odrębny numer ISBN należy nadać:

W wypadku publikacji wielotomowych każdy tom otrzymuje własny, odrębny numer ISBN, wspólny numer ISBN nadaje się zaś całemu kompletowi tomów. Wspólny numer ISBN oraz numery ISBN poszczególnych tomów umieszcza się na odwrocie strony tytułowej każdego tomu.

W wypadku publikacji, która ukazuje się jako wydanie wspólne kilku wydawców, każdy współwydawca może nadać jej własny numer ISBN i umieścić go na stronie zawierającej informację o prawach autorskich. Natomiast w kodzie kreskowym publikacji znajdować się może tylko jeden numer ISBN.

Numer ISBN nadaje się również publikacjom luźnokartkowym, mającym w zamierzeniu stanowić skończoną całość. Natomiast nie należy nadawać numeru ISBN publikacjom luźnokartkowym, które są na bieżąco uaktualniane (wydania aktualizowane), ani ich poszczególnym aktualizowanym częściom.

Umiejscowienie i struktura numeru ISBN

Od 1 stycznia 2007 r. numer ISBN składa się z 13 cyfr, poprzedzonych akronimem „ISBN” i spacją. Cyfry te obejmują pięć elementów:

ISBN 978-92-79-00077-5

Publikacje drukowane

W przypadku publikacji drukowanych numer ISBN powinien znajdować się na odwrocie strony tytułowej wraz ze wszystkimi innymi identyfikatorami (zob. przykład w pkt 5.3.1). Jeśli jest to niemożliwe, numer należy umieścić u dołu strony tytułowej lub dołączyć do informacji o prawach autorskich.

Numer ten powinien również pojawić się na dole czwartej strony okładki (i na dole tylnej strony obwoluty) (zob. przykład w pkt 5.1.1).

Publikacje elektroniczne lub inne niedrukowane formy wydawnictw

Jeśli chodzi o publikacje online, numer ISBN należy umieszczać na stronie, na której widnieje tytuł publikacji (lub jego odpowiednik), lub na stronie, na której podana jest informacja o prawach autorskich.

W wypadku publikacji wydanych na nośnikach elektronicznych (płyta CD-ROM, DVD itp.) numer ISBN należy umieszczać na etykiecie trwale przymocowanej do nośnika lub – jeśli to niemożliwe – na dole trwałego opakowania danego nośnika (np. na pudełku, okładce lub oprawie).

Numer ISBN należy również włączyć do wszelkich metadanych, które obejmuje publikacja lub produkt.

Jeśli publikacja wydawana jest w różnych formatach i zebrane są one w jedną całość, wymagany jest tylko jeden numer ISBN; jeżeli zaś rozpowszechniane są osobno, numer ISBN należy nadać każdej wersji. Wszystkie numery ISBN umieszcza się na każdej wersji wraz ze skróconym oznaczeniem formy, tak jak w przykładzie poniżej:

Print PDF EPUB HTML

ISBN 978-951-45-9693-3 ISBN 978-951-45-9694-0 ISBN 978-951-45-9695-7 ISBN 978-951-45-9696-4

Numer ISBN należy również umieszczać na wszelkich materiałach towarzyszących wydanych łącznie z publikacją.

4.4.2. Międzynarodowy znormalizowany numer wydawnictw ciągłych (ISSN)

Wydawnictwa ciągłe (zob. pkt 4.3.2) identyfikuje się za pomocą międzynarodowego znormalizowanego numeru wydawnictw ciągłych (ISSN) nadawanego przez Urząd Publikacji.

Nadanie numeru ISSN nie pociąga za sobą żadnej ochrony prawnej ani ochrony praw autorskich.

Numer ISSN nadaje się jednorazowo:

W wypadku publikacji wielotomowych numer ISSN nadawany jest dla tytułu głównego, niezależnie od liczby tomów, które składają się na tę publikację. Numer ISSN można również nadać serii wydawnictw zwartych (każdemu tomowi serii nadaje się wówczas numer ISBN).

Numer ISSN jest na stałe powiązany z tytułem utworzonym w momencie zarejestrowania przez sieć ISSN. Tytuł główny każdego wydawnictwa ciągłego jest niepowtarzalny.

Nowy numer ISSN (i nowy tytuł główny) należy nadać wydawnictwu ciągłemu w wypadku:

Odrębny numer ISSN (i tym samym osobny tytuł główny) otrzymuje każdy dodatek i każda podseria, które towarzyszą danemu wydawnictwu ciągłemu.

Umiejscowienie i struktura numeru ISSN

Numer ISSN tworzą dwie czterocyfrowe grupy oddzielone łącznikiem. Poprzedza je akronim „ISSN” i spacja. Ostatnim elementem (znakiem kontrolnym) może być znak X.

ISSN 0251-1479

ISSN 1831-855X

Numer ISSN należy umieścić w widocznym miejscu na pierwszym wydaniu publikacji seryjnej i na każdym następnym wydaniu, jak również na każdej wersji wydania stale aktualizowanego.

Jeżeli numerowi ISSN towarzyszy inny identyfikator (taki jak ISBN w wypadku tomu serii wydawniczej), numery te muszą być umieszczone razem i każdy z nich musi być oznaczony wymaganym prefiksem (ISBN, ISSN, doi itd.).

Jeżeli pojedynczej publikacji wydawnictwa ciągłego nadano kilka numerów ISSN w związku z różnymi tytułami (takimi jak tytuł serii głównej i tytuły poszczególnych podserii), na publikacji należy umieścić wszystkie numery ISSN, podając dla rozróżnienia np. tytuł pełny lub skrócony w nawiasach.

W wypadku publikacji na różnych nośnikach (którym nadano różne numery ISSN i różne tytuły główne) podane numery ISSN należy rozróżnić, jak w następującym przykładzie:

Print HTML

ISSN 1562-6585 ISSN 1063-7710

W wypadku publikacji drukowanych numer należy umieścić na każdym wydaniu w prawym górnym rogu okładki lub – w razie braku okładki – w sposób wyraźny i widoczny w jednym z następujących miejsc (najlepiej w tej kolejności): na stronie tytułowej, w nagłówku, w stopce redakcyjnej, na czwartej stronie okładki, w metryce wydawniczej lub na stronie redakcyjnej.

W wypadku publikacji elektronicznych (publikacje online, płyty CD-ROM itp.) numer ISSN należy umieszczać na ekranie lub na stronie, na której widnieje tytuł lub – gdy takiej brak – w menu głównym, oraz (jeśli to możliwe) na etykiecie trwale przymocowanej do publikacji. Jeżeli umieszczenie numeru ISSN na produkcie lub na jego etykiecie nie jest możliwe, należy go umieścić na opakowaniu.

W wypadku publikacji online numer ISSN należy umieszczać również w metadanych (w polu identyfikacyjnym).

Numer ISSN łączący (ISSN-L)

Zgodnie z normą ISO 3297:2020 (ISSN) numer ISSN łączący (ISSN-L) nadaje się wydawnictwom ciągłym (zob. pkt 4.3.2) w celu powiązania różnych nośników fizycznych danego wydawnictwa (niezależnie od liczby nośników). Każdy z tych nośników musi posiadać własny, odrębny numer ISSN.

Numer ISSN-L tworzą dwie czterocyfrowe grupy oddzielone łącznikiem i poprzedzone akronimem ISSN-L i spacją:

ISSN-L 0251-1479

Numer ISSN-L należy zmienić, jeżeli tytuły danej publikacji na wszystkich nośnikach ulegają jednocześnie znaczącej zmianie. Każdemu nośnikowi z osobna nadaje się wówczas nowy numer ISSN, a całości dzieła nadaje się nowy numer ISSN-L.

4.4.3. Identyfikator dokumentu elektronicznego (DOI)

System DOI (ang. digital object identifier; cyfrowy identyfikator dokumentu elektronicznego) umożliwia identyfikację publikacji w środowisku cyfrowym (internecie) i zapewnia trwałość łączy hipertekstowych. Można go stosować do:

Każdy numer DOI jest niepowtarzalny i stały. Dokument zachowuje swój numer DOI przez cały okres swojego istnienia, a jeżeli dokument zostanie kiedykolwiek usunięty, jego numer DOI nie może być ponownie wykorzystany.

Numer DOI składa się z prefiksu i sufiksu oddzielonych ukośnikiem. Poprzedza go akronim „doi” pisany małymi literami, po którym następuje dwukropek bez spacji:

doi:10.2788/14231

Zasadniczo numer DOI umieszcza się według takich samych zasad jak numer ISBN lub numer ISSN.

4.4.4. Numer katalogowy

Oprócz identyfikatorów międzynarodowych wszystkim wydawnictwom Urzędu Publikacji nadaje się identyfikator wewnętrzny – numer katalogowy.

Numer ten pozwala Urzędowi zarządzać dystrybucją publikacji. Służy między innymi do rejestrowania wydawnictw w katalogach. Stosuje się go również w celu identyfikacji publikacji w różnych systemach komputerowych.

Numer katalogowy drukowany jest na czwartej stronie okładki, w prawym górnym rogu lub – w wypadku braku okładki – w innym widocznym miejscu na publikacji.