Iarscríbhinn A3Giorrúcháin, siombailí, agus coimriúcháin atá in úsáid go coitianta
Tá sainmhíniú ar ghiorrúcháin agus ar choimriúcháin chomh maith le cur síos ar a n-úsáid le fáil i bPointe 10.5.
1. Teidil shibhialta
| An tuiseal ainmneach | An tuiseal gairmeach | |
|---|---|---|
| An tUas. | An tUas. Séamus Mac Suibhne | A Uasail Séamus Mac Suibhne |
| An tUas. Ó Baoill agus an tUas. Ó Cinnéide | A Uasail Ó Baoill agus a Uasail Ó Cinnéide | |
|
NB:
Ní scríobhtar ‘An tUas’ mar theideal os comhair ainm mná ná ní scríobhtar ‘A Uasail Uí Mhurchú’ agus duine ag scríobh litreach chuig bean. Scríobhtar ‘A Bhean Uasal’ nó úsáidtear ‘A Chara’ (a oireann mar bheannú d’fhear nó do bhean). |
||
| Uasal | Séamus Mac Suibhne, Uasal | A Shéamuis Mhic Suibhne, Uasal |
| Máire Ní Dhuibh, Uasal | A Mháire Ní Dhuibh, Uasal | |
| Úna Uí Mhealláin, Uasal | A Úna Uí Mhealláin, Uasal | |
| Muintir | Muintir Mhic Shuibhne | A Mhuintir Mhic Shuibhne |
| Muintir Mhic Shuibhne agus Muintir Uí Chléirigh | A Mhuintir Mhic Shuibhne agus a Mhuintir Uí Chléirigh | |
| An Dr | An Dr Seán Ó Baoill | A Dhochtúir Seán Ó Baoill |
| An Dr Máire agus an Dr Maedhbh | A Dhochtúir Máire agus a Dhochtúir Maedhbh | |
| An tOllamh | An tOllamh Seán Ó Baoill | A Ollaimh Seán Ó Baoill |
| An tOllamh Seán Ó Baoill agus An tOllamh Máire Uí Néill | A Ollaimh Seán Ó Baoill agus a Ollaimh Máire Uí Néill | |
| Mórgacht | A MÓRGACHT RÍOGA ARD-BHANDIÚC LUCSAMBURG | A MHÓRGACHT RÍOGA ARD-BHANDIÚC LUCSAMBURG |
| A MHÓRGACHT RÍOGA ARD-DIÚC LUCSAMBURG | A MHÓRGACHT RÍOGA ARD-DIÚC LUCSAMBURG | |
| SOILSE | A SHOILSE RÍ NA mBEILGEACH | A SHOILSE RÍ NA mBEILGEACH |
| A SOILSE BANRÍON NA hÍSILTÍRE | A SHOILSE BANRÍON NA hÍSILTÍRE | |
| A Shoilse an tAmbasadóir/A Soilse an tAmbasadóir | A Shoilse an tAmbasadóir/A Shoilse an tAmbasadóir | |
2. Aonaid tomhais
(Scríobhtar iad gan phonc. Cuirtear spás idir iad agus na figiúirí a ghabhann leo agus níl foirm iolra acu.)
- mm
- milliméadar
- cm
- ceintiméadar
- cc
- ceintiméadar ciúbach (i gcás inneall, etc., ach scríobhtar cm3 i saothair eolaíocha agus theicniúla)
- m
- méadar
- m2
- méadar cearnach ACH ní scríobhtar i bhfocail é
- km
- ciliméadar
- km2
- ciliméadar cearnach ACH ní scríobhtar i bhfocail é
- mg
- milleagram
- g
- gram
- kg
- cileagram
- t
- tona (tona méadrach)
- otc
- olltonnáiste cláraithe (loingeas)
- ml
- millilítear
- l
- lítear
- hl
- heictilítear
- ha
- heicteár
- s
- soicind
- min
- nóiméad
- u
- uair
- A
- aimpéar
- cd
- caindéile
- Hz
- hertz
- V
- volta
- W
- vata
- kW
- cileavata
- MW
- meigeavata = 103 kW
- kWh
- cileavatuair
- GWh
- gigeavatuair = 106 kWu
- °C
- céim Celsius
- J
- giúl
- n
- nana-/nanai-
- N
- niútan
- TJ
- teirigiúl = 109 kJ
- tkm
- tona-chiliméadar
- cto
- coibhéis tona ola
3. Siombailí staidrimh agus giorrúcháin
- —
- nialas
- 0
- diomaibhseach (de ghnáth, is lú é ná leath an aonaid nó na deachúla is lú den mhírcheann)
- :
- figiúr nach bhfuil ar fáil nó atá faoi rún
- ≠
- neamhchothrom le
- *
- meastachán
- p
- figiúr sealadach
- r
- figiúr athbhreithnithe
- | nó —
- briseadh ar an leanúnachas sa tsraith/neamhleanúnachas sa tsraith
- ⊥
- briseadh sa chomparáideacht
- %
- céatadán
- % AT
- comhathrú céatadánach
- D
- difríocht
- Ø
- meán
- MP/ØP
- meán ualaithe
- AM
- meánfhás bliantúil
- <
- is lú ná/níos lú ná
- >
- is mó ná/níos mó ná
- S
- iomlán
- ∃
- ‘a chuimsíonn’: miondealú cuimsithe ar (an) iomlán
- ∋
- ‘ina bhfuil’: miondealú páirteach ar (an) iomlán
- θ
- domhanda
- m
- milliún (litrítear é gach uair is féidir)
- nes
- neamhshonraithe/nach bhfuil sonraithe in aon áit eile
- p.m.
- iontráil chomharthach
- 1990-92
- tréimhse den iomad blianta féilire (e.g. ó 1.1.1990 go 31.12.1992)
- 1991/92
- tréimhse de 12 mhí leanúnacha (e.g. an bhliain chánach ó Aibreán go Márta)
4. Giorrúcháin eile
- EU-6
- an chéad sé thír sa CE
- EU-9
- an chéad naoi dtír sa CE
- EU-10
- an chéad deich dtír sa CE
- EU-12
- an chéad dá thír déag sa CE
- EU-15
- an chéad chúig thír déag san AE
- EU-25
- an chéad chúig dtír is fiche san AE
- EU-27
- Eoraip na seacht mBallstát fichead: tagraíonn sé seo do 27 mBallstát an Aontais Eorpaigh idir an 1 Eanáir 2007 agus an 30 Meitheamh 2013, sin nó do 27 mBallstát an Aontais Eorpaigh tar éis imeacht na Ríochta Aontaithe an 31 Eanáir 2020. Má tá baol ann nach mbeadh a fhios ag an léitheoir cé acu den dá fhoirmíocht atá i gceist leis an leagan gearr, ba cheart go sonrófaí sin, i bhfoirm fonóta, b'fhéidir.
- EU-28
- an chéad ocht thír is fiche san AE
- sob
- saor ar bord
- cal
- costas, árachas agus last-táille
- cpt
- cuideachta phoiblí theoranta
Baintear úsáid as na focail ghiorraithe agus na coimriúcháin seo a leanas go formhór i bhfonótaí agus i leabharliostaí; is den rogha é leagan iomlán an fhocail a chur i dtéacsanna reatha:
- Iml.
- Imleabhar
- lch.
- leathanach
- lgh.
- leathanaigh
- ar lean.
- ar leanúint
Ní ghiorraítear na focail seo:
Tábla
Graf
Pláta
Léaráid
Figiúr
Fíor
Tabhair faoi deara nach ngiorraítear na focail seo i dtéacs reatha reachtach:
| Airteagal | Airteagail |
| Caibidil | Caibidlí |
| Pointe | Pointí |
